W stolicy Rosji jest pięć synagog. Wszystkie na swój sposób są piękne i niepowtarzalne. Ale Moskiewska Synagoga Chóralna jest wyjątkowa. Jest najstarszą i największą ze wszystkich żydowskich świątyń w mieście. Znajduje się tu Naczelny Rabinat kraju. Jest też żydowski sierociniec i jesziwa religijna.
Dlaczego synagogę nazywa się chórem? To kolejna cecha świątyni. Podczas nabożeństw modlitwy śpiewa niewielki chór profesjonalnych kantorów. Zwiedzanie moskiewskiej synagogi chóralnej będzie również interesujące dla nie-Żydów. Uderza bogaty wystrój wnętrza tego domu modlitwy. Katedra jest ciekawa również z zewnątrz. Jego fasada przypomina nieco muzeum, ponieważ jest ozdobiona klasycznymi kolumnami. A kopuła sprawia, że synagoga wygląda jak cerkiew. Tylko, że to nie krzyż go wieńczy, ale Gwiazda Dawida. Sale przypominają katolicką katedrę. Czym właściwie jest synagoga? Dlaczego ona jest takaciekawe? Przeczytaj o tym w naszym artykule.
Moskiewska Synagoga Chóralna: adres, jak się tam dostać
Ta główna świątynia żydowska znajduje się na Iwanowskiej Górce, w dzielnicy Basmanny stolicy. Z niewielkiego wzgórza roztaczają się piękne widoki. Dlatego świątynia ma inną nazwę – „synagoga na wzgórzu”. Dokładny adres domu modlitwy to Bolshoy Spasoglinishevsky Lane, 10. Z dużej srebrnej kopuły i kolumn zdobiących wejście nie można od razu stwierdzić, że przed tobą znajduje się moskiewska synagoga chóralna. Jak dostać się na miejsce, możesz powiedzieć mieszkańcom. Jest bardzo blisko, dosłownie dwieście metrów od stacji metra Kitay-Gorod. Możesz również dostać się do synagogi ze stacji metra Yugo-Zapadnaya. Ale pierwsza opcja jest lepsza. Powinieneś, wychodząc ze stacji metra Kitai-Gorod, udać się w przeciwnym kierunku od Placu Ilyinsky. Pas Bolszoj Spasoglinishevsky, przy którym znajduje się synagoga, jest równoległy do pasażu Lubyansky, gdzie znajduje się stacja metra i przystanki komunikacji naziemnej.
Historia społeczności żydowskiej w Moskwie
Stolica Rosji od dawna jest zamieszkana przez ludzi różnych narodowości i religii. Ale Żydom mógł mieszkać i pracować w Moskwie tylko reformator car Aleksander II. Dlatego zaczęli osiedlać się tutaj dopiero od drugiej połowy XIX wieku. W pobliżu miejsca, w którym obecnie znajduje się Moskiewska Synagoga Chóralna, w Żariadach, na terenie Glebowskiego, znajdował się tani hotel, jak mówią teraz,schronisko. Kupcy żydowscy, którzy przyjeżdżali do stolicy w interesach, chętnie się tam osiedlali. Po usunięciu Strefy Osiedlenia przez Aleksandra II teren ten powoli zamienił się w getto. Wielkość społeczności żydowskiej stała się tak duża, że należało pomyśleć o budowie domu modlitwy.
Wzloty i upadki związane z budową synagogi
Złożono petycję o budowę żydowskiej świątyni i otrzymano pozwolenie. Budynek zaprojektował architekt S. Eibuschitz. Działkę kupił dla niego przewodniczący gminy L. Polyakov. 28 maja 1887 r. położono fundamenty pod świątynię. Wiadomo, że we wschodniej ścianie znajduje się ampułka z dokumentem o tym wydarzeniu. Sam budynek został wybudowany w 1891 roku.
Wydawało się, że wszystko idzie dobrze, gdy wydarzyło się coś nieprzewidzianego – król-reformator został zabity. Następnie rozpoczęły się prześladowania Żydów i przywrócono Strefę Osiedlenia. A potem doszło do incydentu z wielkim księciem Siergiejem Aleksandrowiczem. Pomylił kopułę synagogi z kopułą Kościoła prawosławnego i przeżegnał się. Potem zdał sobie sprawę ze swojego błędu i wpadł we wściekłość. Żydów poproszono o usunięcie kopuły, ponieważ „obraża uczucia wierzących”.
Społeczność poszła na to - w końcu synagogi nie mają kanonów architektonicznych. Ale to też nie pomogło. Główny prokurator Świętego Synodu Pobiedonoscewa zażądał usunięcia wizerunków tablic mojżeszowych z frontonu. Wtedy moskiewska synagoga chóralna została całkowicie zapieczętowana.
Krótkie „odwilż”
Ponowne wstrzymanie usługŻydom pozwolono na wolność wyznania dopiero po Manifeście z 1905 roku. Do tego czasu budynek domu modlitwy podupadł w znacznym stopniu. W końcu mieściła się tam prawdziwa szkoła. Ale moskiewska synagoga chóralna stała się jeszcze piękniejsza dzięki staraniom architekta Romana Kleina, który kształcił się pod kierunkiem słynnego Garniera, autora Opery Paryskiej. To od niego zapożyczył ideę retrospektywizmu. Światło wpada swobodnie przez duże podłużne okna.
Ale ten piękny eklektyczny budynek nie funkcjonował długo jako synagoga. Już w 1922 r. rząd sowiecki zakazał kultu. Textilstroy wprowadził się do budynku. A część budynku była wykorzystywana przez moskiewskie metro na kopalnię rezerwową.
Nowoczesny wygląd
W 2001 roku Rosyjski Kongres Żydów i społeczność Moskwy pod patronatem burmistrza Jura Łużkowa rozpoczęli odbudowę świątyni. Ten wart ponad 20 milionów dolarów projekt obejmował budowę sierocińca, jesziwy i domu kultury. Odrestaurowano srebrną kopułę. W pobliżu świątyni otwarto kompozycję „Ptak szczęścia” (rzeźbiarz I. Burganov). Ręka wypuszczająca gołębia jest uzupełniona symboliczną małą Ścianą Płaczu wykonaną z obłupanego kamienia.
Sama Synagoga Chóralna w Moskwie – na zdjęciu to widać – to budynek z kopułą przypominający bazylikę. Posiada cztery sale modlitewne. Wysokie sklepienia, kolumny i bogata dekoracja od razu wprowadzają gości w radosny i uroczysty nastrój. Szczególnie piękny jest sufit ozdobiony rzeźbionymi ornamentami. Nawa główna ozdobiona jest Drzewami Wiedzy i Życia. Uderza śnieżnobiały aron ha-kodesz, skrywający cenne zwoje Tory za aksamitną zasłoną.
Moskiewska Synagoga Chóralna: godziny otwarcia
Nie-Żydzi mogą przychodzić do świątyni modlitewnej, ale mają wstęp tylko na galerię na drugim piętrze. Ale z wysokości lepiej widać wystrój świątyni. Fotografowanie i filmowanie wideo jest zabronione podczas nabożeństw. Od poniedziałku do piątku poranny minjan odbywa się o 8:30, w soboty i święta - o dziewiątej. Synagoga czynna jest od rana do wieczora. Prowadzi przecież sierociniec, szkołę wyznaniową, koszerną restaurację, bibliotekę, kluby towarzyskie. To duchowe i kulturalne centrum żydowskiej społeczności Moskwy.
