Dolina Tunkińska to jedno z najpiękniejszych miejsc w Buriacji. Przebiegały tu szlaki jedwabne, brązowe, herbaciane i złote. Również wzdłuż doliny ciągnie się droga prowadząca z Rosji do Mongolii.
Lokalizacja Doliny Tunkińskiej
Dolina Tunkińska jest geograficznie kontynuacją depresji Bajkału. Jest to prawie okrągła umywalka. Nazwa doliny pochodzi od buriackiego słowa „tunehe”, co tłumaczy się jako „wędrować”. Dolina Tunki zawdzięcza swoją nazwę przepływającej przez nią wijącej się rzece Tunka.
Ze wszystkich stron dolina otoczona jest górami: od północy - Alpy Tunkińskie, od zachodu - ostroga Jelotskiego, od wschodu - ostroga Elovsky, od południa - grzbiet Chamar-Dabansky. W najszerszym miejscu Dolina Tunkińska ma odległość między grzbietami około 35 kilometrów. Okoliczne góry są w dużej mierze pokryte lasami iglastymi.
Alpy Tunkińskie są trudno dostępne i strome, a skały ostre. Wysokość niektórych gór przekracza 3 km. Ze względu na znaczną wysokość szczyty często pozostają pokryte śniegiem nawet w drugiej połowie lata. Szczyty grzbietu Khamar-Daban mają łagodniej opadający, zaokrąglony kształt.
SZ geologicznego punktu widzenia dolina Tunki jest dnem pradawnego jeziora. W wyniku katastrofy tektonicznej potężny most został zniszczony, a wody starożytnego zbiornika trafiły do Bajkału.
Koymora
Północno-zachodnia część doliny nazywa się Koymora. Jest to obszar z dużą ilością jezior, niektóre tereny są bagniste. Sprzyjające warunki naturalne, w tym duża wilgotność, sprawiły, że obszar ten jest idealny do hodowli zwierząt.
Mieszkańcy od dawna hodują zwierzęta na równinach zalewowych Koymora. Wcześniej zajmowała się tym kołchoz, teraz są to małe gospodarstwa hodowlane.
Rzeka Tunka, przepływająca przez północno-zachodnią część doliny, pochodzi z Alp Tunkińskich i wpada do rzeki Irkut (lewy dopływ).
Irkut
Rzeka Irkut przepływa przez południowy kraniec doliny. Rzeka ma swoją nazwę od buriackiego słowa „irhu”, co oznacza „kapryśny”. Rzeczywiście, przepływ rzeki jest niezwykle zmienny. W miejscach ograniczonych skałami Irkut kipi potężnym strumieniem, a gdy wypływa na otwartą przestrzeń, zastępują go meandry.
Ta rzeka zaczyna się na najwyższym lodowcu we wschodnim Sajanie i wpada do Angary, będącej jej lewym dopływem.
Buriaci mają legendę, która mówi, że Irkut chciał poślubić Angarę, ale panna młoda uciekła do Jeniseju. Od tego czasu Irkut jest zmuszony bez końca łapać wody swojej ukochanej w jej odwiecznej wyprawie.
Uderzenia
Północno-wschodnia część doliny jest pełna śladów dawnejaktywność wulkaniczna. Liczne kopce, z których wiele porośniętych jest lasem iglastym, to wystudzone wulkany. Wzgórza te są zbiorczo nazywane Bugry, a niektóre z nich, najbardziej znane, mają własne nazwy. Takimi są na przykład Khara-Boldok, Tal peak, Shandagatai.
W bezpośrednim sąsiedztwie szczytu Talskaya znajduje się wiele porowatych bloków baz altowych pochodzenia wulkanicznego. U podnóża tego wzgórza, a także prawie na wszystkich pagórkach, z ziemi wytryskują niezamarzające źródła. Pod tym względem interesujący jest Kuntensky Arshan - złoże naturalnych wód w pobliżu jednego z wygasłych wulkanów. Istnieją naturalne źródła mineralne o wysokiej zawartości siarkowodoru, które są uważane za lecznicze.
Park Narodowy
Tunkiński Park Narodowy zajmuje powierzchnię 1,2 miliona hektarów. Obejmuje całą dolinę Tunkińską. Obserwatorium „Krzyż Syberyjski” bada aktywność Słońca i posiada jeden z największych teleskopów słonecznych. To miejsce zostało wybrane do obserwacji oprawy, ponieważ tutaj jest najczystsze i najbardziej przejrzyste powietrze. Również na terenie parku znajdują się trzy muzea - historii lokalnej (wieś Kyren), etnograficznej (wieś Khoytogol) i historii buddyzmu (wieś Zhemchug).
Dolina Tunkińska jest bardzo piękna i odwiedzana przez turystów. Prezentowane tu ośrodki wypoczynkowe cieszą się dużym zainteresowaniem. Są kurorty z ciepłą i zimną wodą mineralną, takie jak Arszan, Nilova Pustyn, Vyshka (wieś Zhemczug) i Chonsor-Uula. Tutaj również możesz podziwiaćkrajobrazy obfitujące w Dolinę Tunkińską. Nilova Pustyn to uzdrowisko ze źródłem radonowym o właściwościach leczniczych. Tutaj leczy się choroby stawów i skóry.
W dolinie znajduje się starożytne miejsce kultu - Bukha-Noyon (można przetłumaczyć jako "przywódca, mistrz, byk"). Jest to ogromna skała z białego marmuru na wysokości 1050 m, która przypomina kształtem byka. Oprócz tego, że Buha-Noyon jest totemem miejscowych ludów, na szczycie tej skały znajduje się również buddyjska świątynia (w buddyzmie czczona jest jako Rinchen Khan, patron bogactwa). Zgodnie z tradycyjnymi wierzeniami zabrania się odwiedzania tego sanktuarium młodym dziewczynom (które według legendy zagrożone są w tym przypadku bezpłodnością). Przed wizytą mnich buddyjski przeprowadza rytuał oczyszczenia przygotowawczego.
Dolina Tunkińska to jedno z tych miejsc, gdzie jest dużo pięknych widoków i ciekawych zabytków.
