Starożytna i mistyczna, wyjątkowa i urocza, złota Praga to stolica Czech. Przez tysiąclecia rosła i rozwijała się na skrzyżowaniu szlaków handlowych. W jego wyglądzie można zobaczyć całą historię architektury europejskiej: gotyckie zamki i łuki, barokowe kościoły i renesansowe budowle, rokokowe i secesyjne budowle.
Historyczne centrum Pragi, z jego rozległymi placami oraz krętymi i wąskimi uliczkami wyłożonymi brukiem, zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Kilka słów o kraju
W sercu Europy, pomiędzy wzgórzami osłoniętymi przez Szumawę i Sudety, leży Republika Czeska. Ten śródlądowy kraj graniczy z Austrią, Niemcami, Polską i Słowacją.
W Czechach, chyba jak nigdzie indziej, można poczuć ducha średniowiecza, pieczołowicie zachowanego w dziesiątkach miast i miasteczek, zespołów pałacowych i zamkowych. Najpiękniejsze naturalne krajobrazysłużą jako doskonała oprawa dla zabytków architektury.
Nowoczesne Czechy
W wyniku tzw. aksamitnego rozwodu (upadek w styczniu 1993 r. CSFR - Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej) na światowej scenie politycznej pojawiły się dwa suwerenne państwa - Republika Słowacka, w której Bratysława stał się głównym miastem, a Czechy, których stolicą pozostała w Pradze.
W najnowszej historii Europy jest to prawdopodobnie jedyny przypadek, w którym podziałowi kraju nie towarzyszyły działania wojskowe lub inne działania siłowe. Nowoczesne Czechy to republika parlamentarna, na czele której stoi wybrany w wyborach powszechnych prezydent. Dziś Republika Czeska pod przewodnictwem prezydenta Milosa Zemana, wybranego w marcu 2013 roku, jest członkiem Unii Europejskiej i NATO.
Główne Miasto
Praga – stolica, historyczne, kulturalne i gospodarcze „serce” współczesnych Czech, położona jest w północno-zachodniej części tego kraju, w samym środku Kotliny Czeskiej. Miasto zostało zbudowane na wzgórzach wzdłuż Wełtawy i podzielone jest przez nią na dwie części: wschodnią i zachodnią. Na prawym brzegu Wyszehrad, a po lewej Zamek Praski. Ze względu na częste przenoszenie rezydencji władców czeskich z jednej osady do drugiej, obie silnie się rozrosły i praktycznie połączyły się w jedno.
Ale oficjalnie Wielka Praga powstała dopiero w pierwszej ćwierci ubiegłego wieku, po kilkudziesięciu praktycznie połączonych w jednorozliczenia. A wcześniej było to małe miasto, zajmujące zaledwie 20 km2. Współczesna Praga na mapie zajmuje obszar prawie 500 km2.
Legendy Pragi
W historycznym centrum czeskiej stolicy każdy dom, ogród i bruk na chodnikach może opowiedzieć wiele legend i historii. O założeniu tego miasta krążą również legendy. Po tym, jak przybyły i zaczęły zagospodarowywać ziemie położone między Wełtawą i Łabą plemiona czeskie pod wodzą Praojca Czecha, władcą został książę Krok, który wychował trzy córki, z których najmłodsza, Libusha, doszła do władzy po śmierci jej ojca. To ona, według legendy, założyła na skalistych brzegach Wełtawy fortecę Wyszegrad, która później stała się jej rezydencją. Księżniczka Libusha była nie tylko inteligentna i piękna, ale także posiadała dar przewidywania. Kiedyś, stojąc na skalistym brzegu Wełtawy, mogła „zobaczyć”, że wkrótce powstanie miasto, którego chwała dosięgnie nieba. Udało jej się nawet nazwać miejsce, w którym padłby taki grad: próg domu, który powinien zrobić mężczyzna.
Natychmiast słudzy księcia rzucili się na poszukiwania i szybko znaleźli prostego oracza o imieniu Przemyśl, który robił prag, co po czesku oznacza „próg”. Libuša wzięła go za męża, a w miejscu, w którym uczynił próg, powstała twierdza Grad, z której wyrosła Praga - miasto, które służyło jako rezydencja dla wielu pokoleń książąt Przemyślidów.
Opinia historyków
Naukowcy uważają Libuszę i oracza Przemysła za jedynie mityczne postacie. FaktyczniePraga została założona nie wcześniej niż w 880 roku, po tym, jak Bořivoj, pierwszy książę z dynastii Przemyślidów, przeniósł tu swoją rezydencję z Hradca nad Vltavou. Informacje o Libuszu znajdują się w słynnym dziele Kozmy z Pragi „Kronika Czeska”, a on datuje je na 623 - 630 lat. W tym czasie, na początku VII wieku, zdaniem ekspertów, Czesi nie mieli jeszcze państwowości, a powstanie miasta jest mało prawdopodobne.
Co oznacza nazwa miasta?
Jak wspomniano powyżej, najpopularniejsza wersja mówi, że Praga to miasto, którego nazwa pochodzi od czeskiego słowa prah – „próg”. Niektórzy naukowcy uważają, że Praha powstała od starosłowiańskiej nazwy skalistych i progowych brodów Wełtawskich. Istnieje wersja, że nazwa miasta może kojarzyć się ze słowem pražení - pieczenie, smażenie, ponieważ w tym regionie uprawiano dużo zboża i rozwijano produkcję chleba.
Wszystkie wymienione wersje są oparte wyłącznie na analizie konstrukcji językowych. Współcześni naukowcy rozważają najbardziej prawdopodobną hipotezę o skalistych bystrzach, których było wiele na Wełtawie.
Jak to się wszystko zaczęło
Pierwszy drewniany zamek na Hradczanach został założony w drugiej połowie IX wieku przez księcia Borżewa. Na początku X wieku po drugiej stronie Wełtawy dorastał Wyszehrad. Z czasem wokół obu zamków zaczęły pojawiać się osady kupieckie i rzemieślnicze. Tak więc na lewym brzegu powstało miasto Stare Mesto, a po prawej, pod Zamkiem Praskim, powstała Mała Strana. Pod koniec XIII wieku, za panowania syna Przemysława Otakara II, księcia krakowskiego i króla Czech Wacława II,Praga to stolica, największe i najbardziej rozwinięte gospodarczo miasto, które zdołało wznieść się ponad resztę.
Rozkwit tego miasta trwał prawie cały XIII wiek i przypadł za panowania Jana Luksemburskiego i jego syna Karola IV. Ten ostatni zdołał podnieść status Pragi do poziomu stolicy Cesarstwa Rzymskiego, a pod względem wielkości ustępował jedynie Konstantynopolowi i Paryżowi. Karol IV za swoich rządów starał się zrobić wszystko, aby udowodnić, że Praga jest nie tylko stolicą gospodarczą, ale i kulturalną. Wtedy też wybudowano Most Karola i pierwszy uniwersytet oraz rozpoczęto budowę katedry św. Wita. W tym samym czasie powstało arcybiskupstwo i powstała dzielnica Novo Mesto.
Etapy rozwoju
W wyniku wojen husyckich Praga doświadczyła okresu dewastacji i upadku. Jednak pod koniec XV wieku nastąpiła stopniowa stabilizacja, a w mieście rozpoczęto budowę nowych budynków i odbudowę zniszczonych budynków. To właśnie w tym czasie pod kierownictwem architekta Benedicta Wrighta odbyła się przebudowa Starego Pałacu Królewskiego na Hradczanach.
Drugi „złoty wiek” dla Pragi nadszedł za panowania dynastii Habsburgów, które rozpoczęło się w 1526 roku. Władcy austriaccy zainwestowali wiele wysiłku i pieniędzy w rozwój Pragi. W 1612 r., po śmierci cesarza Rudolfa II, miasto traci swój status, ponieważ dwór królewski w pełnej sile przenosi się do Wiednia.
Następnym okresem rozkwitu Pragi był wiek XVIII, który zbiegł się z odrodzeniem narodowym. Pod koniec tego stulecia, za panowania Józefa II,następuje połączenie w jedno terytorium administracyjne czterech głównych obszarów miejskich: Hradczany, Stare Mesto, Mała Strana i Nowy Gorod.
Pod koniec XIX - na początku XX wieku, kiedy nastąpił szybki rozwój przemysłu i gospodarki, jak większość stolic europejskich, Praga aktywnie się rozwija i znacząco rośnie. Rozkwit tego okresu przerwał wybuch I wojny światowej. W 1918 r. powstało niepodległe państwo Czechosłowacja. Podczas II wojny światowej, od 1939 do 1945 roku, Praga - stolica tego państwa - jak i reszta kraju znalazła się pod okupacją hitlerowską. Po wojnie, aż do 1989 roku, kiedy miała miejsce Aksamitna Rewolucja, Czechosłowacja była częścią obozu socjalistycznego.
Dzielnice Pragi
Nowoczesna Praga składa się z wielu dzielnic, z których niektóre przez wieki uważane były za odrębne miasta. To jest:
- Wyszehrad;
- Stare Mesto;
- Mała Strana;
- Gradchany;
- Nowe Miasto.
W dawnych czasach nie tylko mieli różne systemy kontroli i podporządkowania, finansowania, ale także byli ze sobą wrogo nastawieni, czasami sięgając do operacji wojskowych. Pod koniec XIX wieku ukształtowała się Stara Praga, której historyczne centrum obejmowało takie dzielnice jak Stare i Nowe Miasto, Hradcany, Wyszehrad, Mala Strana i Josefov – dzielnica żydowska.
To właśnie w nich znajdują się główne zabytki historyczne, architektoniczne i kulturalne czeskiej stolicy. W kolejnych latach miasto rosło i pojawiało sięnowe obszary, ale niewiele jest obiektów interesujących dla podróżnych.
Dzisiaj dość trudno jest zrozumieć nie tylko turystom, ale także tubylcom, jak Praga jest podzielona na dzielnice. Na mapie, zgodnie z nowoczesną koncepcją urbanistyki, nowoczesne dzielnice określane są przez przynależność terytorialną do danej gminy. W ten sposób całe miasto podzielone jest na 22 dzielnice, w tym 57 dzielnic.
W tym samym czasie, co nowy, działa również stary katastralny system podziału miasta. Tak więc Praga jest podzielona na 10 głównych dzielnic, łącząc 112 terytoriów. Takie rozróżnienie nazywa się administracyjnym i jest szeroko stosowane w różnych aspektach życia miejskiego.
