Wiele atrakcji znajduje się w starożytnej stolicy Azerbejdżanu Baku. Wieża Dziewicza, której zdjęcia prezentujemy w tym artykule, jest jedną z najbardziej tajemniczych i okazałych. Do tej pory nie jest znana ani data powstania tej konstrukcji, ani jej faktyczne przeznaczenie. Wieża Dziewicy bezpiecznie trzyma swoje sekrety. O niektórych z nich dowiesz się z tego artykułu.
Widok zewnętrzny wieży
Unikalny wygląd architektoniczny Wieży Dziewicy wciąż budzi podziw. Wznosi się w nadmorskiej części Icheri Sheher (starego miasta) i jest uważany za jeden z najważniejszych elementów nadmorskiej „fasady” miasta Baku. Rufowy rząd budowli znajduje się na skale, miejscami wyłożonej ciosanym kamieniem i otoczonej murem fortecznym z półkolistymi występami wznoszącymi się od podstawy do samego szczytu. Po wschodniej stronie Wieża Dziewicy ma półkę, której przeznaczenie pozostaje tajemnicą. Ten element nie mógł być kryjówką, przyporą ani „ostrogą” odbijającą kamienne rdzenie. Środki chroniące konstrukcje mogły znajdować się na górnej platformie wieży, której charakter architektury nie sięgałnasze dni. Wyjątkowa jest również powierzchnia bryły budynku, utworzona przez naprzemienne żebrowane wgłębienia i wystające rzędy murów.
Wewnętrzna przestrzeń trzydziestometrowej wieży jest podzielona kamiennymi płaskimi kopułami na osiem poziomów, połączonych spiralnymi schodami. Budynek mógł pomieścić do dwustu mieszkańców. Wodę można było czerpać z głębokiej studni. Grubość murów wieży u podstawy wynosi pięć metrów, na szczycie cztery metry. Rozmiarami kamienny kolos przewyższa zamki Absheron, których mury mają tylko dwa metry grubości.
Data erekcji
Naukowcy wciąż kłócą się o to, kiedy zbudowano Wieżę Dziewicy. Na prawo od wejścia znajduje się kamienna płyta, na której wyryto kuficki napis: „gubbe (kopuła, sklepienie) Masuda ibn Davuda”. Ze względu na charakter pisowni tych słów (pismo arabskie) budowa wieży datuje się od dawna na XII wiek. Później jednak naukowcy przyjrzeli się bliżej inskrypcji. Po pierwsze, słowo „gubbe”, tłumaczone czasem jako „sklepienie niebios”, było najczęściej stosowane w średniowieczu na nagrobkach muzułmanów, aby dusze zmarłych wstąpiły bezpośrednio do Boga. Dlaczego na ścianie kamiennego kolosa jest kawałek nagrobka? Po drugie, do budowy wieży nie użyto zaprawy, na której trzymana jest płyta. Okazuje się, że napis pojawił się na konstrukcji zupełnie przypadkowo, podczas remontu, kiedy w pośpiechu, przy pomocy kamieni, naprawiono niektóre uszkodzenia w murach. Być może w tym miejscu była luka lub kwadratowe okno. W ten sposób powstałaże budowa Wieży Dziewicy w Baku przebiegała w dwóch etapach. Pierwsza odnosi się do epoki przedislamskiej, druga do XII wieku.
Historia
W różnych wiekach Wieża Dziewicy miała różne zastosowania. W XII wieku była nie do zdobycia fortecą Shirvanshahs, główną cytadelą systemu obronnego Baku. W XVIII-XIX w. budynek służył jako latarnia morska, która zaczęła działać w 1958 r., 13 czerwca. W 1907 roku latarnia została przeniesiona ze szczytu konstrukcji na wyspę Nargin, ponieważ jej światło zaczęło łączyć się ze światłami miasta w nocy.
Wieża Dziewicy była wielokrotnie odnawiana. W XIX wieku podczas remontów usunięto z jej szczytu blanki (mashikuli) przeznaczone do obrony. Ostatnia renowacja budynku została przeprowadzona w 1960 roku, a cztery lata później wieża stała się muzeum. W 2000 roku ten wyjątkowy zabytek został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Twierdza, latarnia morska czy świątynia?
Założenia dotyczące obronnego przeznaczenia Wieży Dziewicy zostały obalone przez badaczy. Konstrukcja po prostu nie jest przystosowana do działań wojennych – ani pod względem lokalizacji, ani formy, ani struktury wewnętrznej. Po pierwsze, w wieży jest tylko kilka okien, które znajdują się wzdłuż schodów prowadzących do góry i są skierowane nie w dół, ale w górę. Po drugie, na dachu konstrukcji, ze względu na jej niewielkie rozmiary, nie można umieścić żadnej broni. Po trzecie, Wieża Dziewicy nie miała stałego połączenia między poziomami. Pierwsze piętro połączone było z resztą tymczasowymi schodami, które w każdej chwili mogły byćusuń.
Oprócz wyjątkowej architektury, Wieża Dziewicza działa na wyobraźnię swoim… zadymieniem. Co więcej, sadza nie zalega na konstrukcji jednolitą warstwą, ale jest zlokalizowana wokół siedmiu poziomów wieży (miejsca świecenia pochodni) i na samym szczycie. Według źródeł historycznych: „na jego szczycie płonęło siedem nieugaszonych ogni” (Mojżesz z Khores, V w.), a każdy poziom świecił innym kolorem. Co wydarzyło się w tajemniczej wieży?
Istnieją spekulacje, że Wieża Dziewicy to starożytna latarnia morska. Ale po co budować tak okazały budynek i poświęcać go na siedmiu poziomach, skoro wystarczy zapalić pochodnie na samym szczycie? W późniejszych czasach budowla służyła zarówno jako latarnia morska, jak i strażnica, ale nikt nie określił jej pierwotnego przeznaczenia. Najbardziej prawdopodobną opcją jest religijna. Sama nazwa wieży – „Gyz Galasy” – można przetłumaczyć na różne sposoby. Słowo „gala” lub „kala”, które ma znaczenie „wieża” lub „twierdza” wśród współczesnych ludów tureckojęzycznych, miało inne znaczenie w czasach starożytnych. "Kala" to miejsce, w którym płonie rytualny ogień.
Dlaczego wieża nosi nazwę „Dziewczyna”?
Na świecie jest wiele budowli o nazwie „Wieża pokojówki”. Stambuł, Krym, Tallin, Biełgorod-Dniewstroski mogą pochwalić się wieżami o tej samej nazwie. Faktem jest, że wszystkie te budowle obronne powstały w ponurym średniowieczu, kiedy wieżę, której nikt nigdy nie zdobył, uważano za „dziewiczą”, to znaczy nie była w niczyich rękach. Najwyraźniej Baku Tower ma swoją nazwę wŚredniowiecze, kiedy tradycje europejskie zaczęły przenikać do myśli wschodniej mieszkańców Azerbejdżanu.
Legenda Bakuńskiej Dziewicy
Z nazwą "Wieża Dziewicy" wiąże się wiele starożytnych historii. Legenda o Bakuńskiej Dziewicy mówi, że w czasach przedislamskich pewien panujący tam chan chciał poślubić własną córkę, która przypominała mu zmarłą przedwcześnie ukochaną żonę. Otrzymał błogosławieństwo swoich bogów, wybudował na cześć panny młodej okazałą wieżę na szczycie skały i przygotowywał się do rozpoczęcia obowiązków małżeńskich. Młoda dziewczyna oparła się jednak woli znienawidzonego ojca iw ostatniej chwili zeskoczyła z wieży do wzburzonego morza. Fale podniosły jej delikatne ciało i uderzyły w skały. Od tego czasu ogromny kamienny kolos został nazwany „Dziewicą”. Jeśli odwołamy się do prawdziwych faktów historycznych, możemy znaleźć pośrednie potwierdzenie wydarzeń opisanych w legendzie. W 439-457 AD mi. Sasański władca Yazdegerd rzeczywiście ożywił starożytny zoroastryjski zwyczaj, zgodnie z którym bracia mogli poślubić siostry, a ojcowie córki. W opisywanej historii można znaleźć echa niezadowolenia z tego stanu rzeczy.
Legenda Młodego Wojownika
Kolejna legenda o Wieży Dziewicy przenosi nas w niepamiętne czasy, kiedy miasto Baku nazywano „Baguan”, a jego mieszkańcy wierzyli w zoroastryjskiego boga Ahura Mazdę. Święte miasto było już oblegane od trzech miesięcy, a miejscowy arcykapłan ogłosił, że wróg zostanie zniszczony rękami niewinnej dziewicy. Poranek na szczycie starożytnej świątyni(Wieża Dziewicy) pojawiła się piękna ognista wojowniczka z ognistym mieczem w dłoniach. Podleciała i uderzyła dowódcę wroga - Nur Eddina Shaha - prosto w serce. Jednak ona sama od razu zakochała się w młodym i pięknym młodym mężczyźnie, którego zabiła. Nie mogąc znieść psychicznej udręki, dziewczyna przebiła się mieczem i umarła, a jej dusza wróciła do świątyni. Przez siedem nocy i dni wiały potężne wiatry - gilawari i khazri. Zgasili święte ognie w świątyni. Ale siedem daleko od sanktuarium zapłonął nowy płomień. Od tego czasu dusza młodego wojownika mieszka w opuszczonej świątyni. Czasami opuszcza swój dom, leci nad morze w poszukiwaniu ukochanej i, zła na jej daremne wysiłki, wznieca złe wiatry, które tworzą burzę.
Co ciekawe, ten mit opiera się również na prawdziwych wydarzeniach historycznych. Podczas oblężenia miasta Nur-Eddin Shah (7-6 wieków pne) w regionie Baku doszło do potężnego trzęsienia ziemi. Przemieszczenie ziemi doprowadziło do tego, że gaz („święte pożary”) zaczął wydobywać się na powierzchnię w mieście Sura-Khany („siedem farsangów” z konstrukcji „Maiden Tower”). Do 1902 r. na tym terenie znajdowała się świątynia i płonął nie do ugaszenia pożar.
Wniosek
Wieża Dziewicy wydaje się tajemnicza, surowa i nie do zdobycia. Baku to miasto, w którym historyczny orientalny smak i współczesne realia przeplatają się misternie. To miejsce zasługuje na szczególną uwagę. Ponury, tajemniczy budynek na starym mieście lśnił niegdyś wielokolorowymi światłami, wzbudzał podziw dla podróżników, inspirował artystów i poetów. Spójrz na Wieżę DziewicyNa własne oczy. Zobaczyć i spróbować zrozumieć, o czym milczy starożytny Gyz Galasy, co kryje się za jego grubymi murami, za nieznaną głębią szarych stuleci.
