Spośród dużej liczby kanałów i kanałów Newy, przenikających historyczną część Petersburga wzdłuż i w poprzek, Kanał Obwodnicy wyróżnia się ostro, zarówno pod względem długości, jak i oryginalności wyglądu zewnętrznego. Są ku temu powody. Spróbujmy przyjrzeć się najdłuższemu kanałowi w mieście. Nawiasem mówiąc, w źródłach historycznych występują obie wersje jego nazwy - "Obwodnica" i "Obwodnica".
Jak zbudowano Sankt Petersburg
Często słyszy się pytanie, dlaczego w mieście w ogóle trzeba było położyć kanał obwodnicowy. Ale jego istnienie wynika z kilku powodów. Północna stolica Imperium Rosyjskiego została założona przez Piotra Wielkiego w bardzo trudnym miejscu. Aby temat ten odpowiadał statusowi dużego miasta europejskiego, w trakcie jego budowy konieczne było rozwiązanie najbardziej skomplikowanych zadań inżynierskich związanych z przygotowaniem terenu pod zabudowę i osuszeniem bagien. Ponadto stolica była okresowo narażona na potężne powodzie spowodowane falami przypływowymi z Zatoki Fińskiej. Według poziomu koncepcji technicznych XVIII wieku problemy te miał rozwiązać Kanał Obwodnicy.
Projektochrona przeciwpowodziowa
Osiemnastowieczni inżynierowie założyli, że obecność dużego kanału w peryferyjnej części miasta może podczas powodzi obniżyć poziom wody w Newie w jej centralnej części. Ponadto Kanał Obwodny miał pełnić rolę fortyfikacji, chroniącej stolicę przed atakiem wroga z południa. Pomimo tego, że funkcja ochrony przeciwpowodziowej nie została potwierdzona w praktyce, miasto uzyskało pewną granicę na granicy południowej. Wygodnie było umieścić na nim posterunki policyjne i celne. Ponadto kanał pełnił rolę bariery zapobiegającej rozprzestrzenianiu się infekcji i epidemii.
Kanał Obwodny, Petersburg. Historia budowy
Pierwszy duży odcinek ułożono w drugiej połowie XVIII wieku. Został zbudowany w latach 1769-1780 i łączył rzekę Ekateringofka z Kanałem Ligowskim. Była to głównie fortyfikacja wzmocniona od strony miasta wałem ziemnym. Budowę wschodniego odcinka kanału wznowiono prawie czterdzieści lat później. Został ukończony do 1833 roku. Kanał miał wystarczającą głębokość i szerokość, aby zapewnić żeglugę wzdłuż całej południowej obwodnicy miasta. Miało to później duże znaczenie dla rozwoju przemysłu i handlu na obrzeżach stolicy. Kanał obejściowy zapewniał m.in. możliwość szybkiego dostarczania surowców, towarów i materiałów rozwijającym się przedsiębiorstwom. Budowa wiązała się z koniecznością budowy stałych mostów na skrzyżowaniu trasy kanału zdrogi prowadzące do Petersburga od południa.
Architektoniczny wygląd terenu
Całkowita długość trasy żeglugowej wzdłuż południowych przedmieść Petersburga wynosiła nieco ponad osiem kilometrów. Nasyp Kanału Obwodnego zaczął szybko zaludniać się jeszcze przed zakończeniem jego budowy. Wzdłuż obu brzegów szybko wzniesiono budynki mieszkalne, warsztaty rzemieślnicze, fabryki i przedsiębiorstwa handlowe. Wygląd architektoniczny przedmieść różnił się znacznie od arystokratycznego centrum stolicy Imperium Rosyjskiego. Na nabrzeżu Kanału Obwodnego nie było pałaców ani luksusowych rezydencji. Decydującym czynnikiem architektonicznym była tu funkcjonalność, budynki i budowle miały generować dochód. A ich wygląd miał drugorzędne znaczenie. Osiedlała się tu głównie miejska biedota i mieszczaństwo. Niemniej jednak architektura nabrzeża Kanału Obwodnego ma osobliwą wyrazistość i kolorystykę działającego, często przestępczego przedmieścia.
Oryginalność Kanału Obwodnicy
Trudno powiedzieć, w jakim stopniu stabilna negatywna aura tych peryferii Petersburga wynika z obiektywnych okoliczności. Ale informacje o Kanale Obwodnym systematycznie pojawiały się w wielu czasopismach miasta w dziale „Kronika kryminalna” od połowy XIX wieku. Znajduje to odzwierciedlenie w niektórych dziełach sztuki. Zarówno w starych kryminałach, jak i we współczesnych serialach telewizyjnych akcja często się toczymianowicie w kwaterze położonej na nasypie Kanału Obwodnego. Z tymi miejscami wiąże się wiele legend, mistycznie kolorowych tajemnic i incydentów. Ale wielu uważa, że przestępczość i tajemnica tego obszaru są mocno przesadzone.
Infrastruktura transportowa
W drugiej połowie XIX wieku po zewnętrznej stronie Kanału Obwodnego powstały dwa główne węzły kolejowe, Warszawa i Bałtyk. Architektura i design tych budynków wyraźnie wyróżnia się na ogólnym tle zagospodarowania terenu międzywala. W zamyśle architektów dworce kolejowe w Imperium Rosyjskim miały odzwierciedlać rosnącą potęgę państwa. Nie zaakceptowano oszczędzania pieniędzy na ich projekt i budowę. Stacje na nasypie Kanału Obwodnego zostały z powodzeniem połączone z ogólną infrastrukturą komunikacji miejskiej. A obecnie obowiązuje tylko bałtycki. Z niego odbywa się transport pasażerski w kierunku południowo-zachodnim.
Metro
Żadna dzielnica nowoczesnej metropolii nie może być w pełni wkomponowana w życie miasta bez odniesienia do schematu metra. W bezpośrednim sąsiedztwie nasypu Kanału Obwodnego znajdują się trzy stacje metra. Linia „Bałtyk” Kirovsko-Vyborgskaya została otwarta w 1955 r. Na stacji o tej samej nazwie. „Frunzenskaya” Moskwy-Piotrogradskiej znajduje się w pobliżu budynku dawnego dworca kolejowego w Warszawie. Działa od 1961 roku. Wydarzeniem o fundamentalnym znaczeniu dla mieszkańców bulwaru było:otwarcie w grudniu 2010 r. stacji metra „Obwodnoj Kanał” linii Frunzensko-Primorskaya metra w Petersburgu. W przyszłości jest skazana na przeszczep. Z niego nastąpi przejście do stacji Obvodny Kanal-2 linii Krasnoselsko-Kalininskaya. Przedsionek naziemny znajduje się w najbardziej ruchliwym miejscu na nasypie - na skrzyżowaniu z Ligovsky Prospekt. Projekt i projekt architektoniczny stacji metra jest dość spójny z historycznym wyglądem okolicy.
Obwodnica Kanału w Petersburgu. Dworzec autobusowy po przebudowie
Tradycyjnie w peryferyjnej części dużych miast zwyczajowo umieszcza się terminale towarowo-pasażerskie w celu komunikacji z pobliskimi regionami. Ale dworzec autobusowy na nabrzeżu Kanału Obwodnego został otwarty w 1963 roku, kiedy granica miasta przesunęła się już naturalnie daleko na południe. Ale dla pasażerów przybywających do Leningradu było to całkiem wygodne. Z dworca autobusowego na Kanale Obwodnym odbywał się nie tylko transport podmiejski, ale także międzymiastowy. Przed obchodami 300-lecia Petersburga dworzec autobusowy przeszedł przebudowę i został dostosowany do współczesnych wyobrażeń o tym, jak powinien wyglądać terminal pasażerski w metropolii. Dziś służy zarówno do komunikacji z miastami i miasteczkami Obwodu Leningradzkiego, jak i do dalekobieżnego transportu pasażerskiego, aż do Terytorium Stawropola włącznie. Z dworca autobusowego są również loty międzynarodowe do Finlandii, Estonii, Łotwy i Białorusi.
Pomiń dzisiaj kanał
Dni, kiedy Kanał Obwodny służył jako południowa granica miasta, już dawno minęły. Dziś bliżej do centrum niż na obrzeża. Na przestrzeni ostatnich lat i dziesięcioleci wygląd całego regionu bardzo się zmienił. Teraz niewiele przypomina działające przedmieście i wygląda całkiem porządnie. Powstało wiele nowych nowoczesnych kompleksów mieszkaniowych, przeprowadzono gruntowną przebudowę starych domów. Z niektórych budynków o znaczeniu historycznym i architektonicznym zachowały się tylko znane wszystkim fasady. Okolica tętni życiem biznesowym i handlowym, znajduje się tu wiele obiektów handlowych i rozrywkowych. Według ekspertów w dziedzinie wtórnego obiegu nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych, obszar nasypu Kanału Obvodnego jest wysoko oceniany w strukturach nieruchomości. Oznacza to, że wielu rdzennych mieszkańców Petersburga jest gotowych osiedlić się na tym mało prestiżowym obszarze. Jej atrakcyjność jeszcze bardziej wzrosła po oddaniu do użytku wspomnianej stacji metra w 2005 roku.
Obejście kanału w przyszłości
Obecnie, kwestia istnienia Kanału Obwodnicy w jego obecnej formie jest przedmiotem aktywnej dyskusji. Wiele osób uważa, że racjonalnym pomysłem jest zasypanie kanału i wybudowanie w jego miejscu nowoczesnej autostrady, zapewniającej ruch przelotowy ze wschodniej części Petersburga do zachodniej. Takie rozwiązanie pozwoliłoby na radykalne odciążenie z ruchucentralna historyczna część północnej stolicy. Ale ekolodzy i obywatele, którym nie jest obojętne historyczne i architektoniczne dziedzictwo ich miasta, kategorycznie sprzeciwiają się temu pomysłowi. Przypominają, że Kanał Obwodny jest najważniejszą częścią jednego schematu hydrologicznego, a jego likwidacja będzie miała katastrofalne skutki dla całego systemu odwadniającego, zapewniającego życie wielkiemu miastu. Ponadto wpływa do niego kilka rzek i strumieni i nie da się go tak po prostu zapełnić. Obecnie jednak nie zapadły żadne konkretne decyzje co do dalszych losów najdłuższego kanału w Petersburgu. Między innymi Kanał Obvodny ma status dziedzictwa historycznego. A lokalne władze nie mają prawa podejmować arbitralnych decyzji o jego likwidacji.
