Współczesne Ateny narodziły się na długo przed nową erą. W V wieku p.n.e. odegrały ważną rolę w historii starożytnej Grecji. Było to miasto-państwo, w którym w starożytności ukształtowała się demokracja, a filozofia i sztuka teatru przybrała klasyczne formy. W tej chwili ciekawe miejsca Aten przyciągają miliony turystów, którzy w szkole interesowali się historią starożytnego świata, ponieważ ta właśnie historia powstała właśnie tutaj.
Jeśli nie wiesz, co tu zobaczyć, nie ograniczaj się do ateńskiej agory i Akropolu. W historycznej części stolicy znajdziesz ogromną liczbę starożytnych zabytków, a każdy z nich zasługuje na prowadzenie w rankingu największych zabytków. Planując wycieczki po Atenach nie zapomnij również o lokalnych muzeach! Tutaj zebrane są unikalne kolekcje starożytnych greckich skarbów.
Akropol
W starożytnej Grecji akropoltzw położony na wzgórzu i warownej części miasta. Akropol w Atenach był schronieniem dla mieszkańców na wypadek ataku wroga. W tym samym czasie na jego szczycie zbudowano świątynię dla bogów, których uważano za patronów miasta.
Wspinając się po ateńskim Akropolu można zobaczyć ruiny budowli starożytnej Grecji, które są przedstawiane na całym świecie na łamach podręczników:
- Świątynia Ateny Nike, zbudowana w pierwszej trzeciej części V wieku p.n.e. mi. marmur.
- Partenon to świątynia poświęcona Atenie, bogini mądrości i strategii militarnej.
- Hekatompedon to główna świątynia zbudowana za panowania Peisistratusa. Rzeźby, które zdobiły jej fronton, znajdują się w Nowym Muzeum na Akropolu Ateńskim.
- Propyleje to główne bramy, które tworzą wejście do Akropolu.
Wzgórze znajduje się w centrum starego miasta. Zaczęto ją budować w XV-XIII wieku. pne mi. pod Mykenami jednak budynki z tamtej epoki zostały zniszczone przez Persów podczas wojen grecko-perskich. Pozostałe świątynie i ruiny pochodzą z późniejszego okresu.
Świątynia Ateny Nike
Starożytna grecka świątynia Nike Apteros (Atena-Nika) znajduje się na Akropolu. Jest to pierwsza świątynia jońska w tym miejscu i znajduje się na wzgórzu na prawo od wejścia centralnego (Propyleje). W tym miejscu miejscowi czcili swoją boginię w nadziei na dobry wynik w długiej wojnie ze Spartanami, a także ich sojusznikami.
W przeciwieństwie do tego samego Akropolu, gdzie można było dostać się do murów sanktuariumtuż za Propyleami otwarto Świątynię Nike Apteros. Został wzniesiony w latach 427-424. pne mi. Kalikrates, słynny starożytny grecki architekt, na miejscu starszej świątyni Ateny, zniszczonej w 480 rpne. mi. Persowie. Ten budynek to amfiprostyl, w którym znajdują się cztery kolumny w jednym rzędzie na tylnej i przedniej fasadzie. Stylobat świątyni ma 3 stopnie. Fryzy zdobią płaskorzeźby przedstawiające Zeusa, Atenę, Posejdona, a także sceny bitew wojennych. Fragmenty rzeźbiarskich fryzów, które przetrwały, były eksponowane w British Museum i Muzeum Akropolu, wysokiej jakości kopie są teraz dołączone do świątyni.
Podobnie jak większość budynków Akropolu, ta świątynia jest wykonana z marmuru Pentelicon. Po zakończeniu prac został całkowicie otoczony parapetem, aby chronić ludzi przed upadkiem z klifu. Z zewnątrz został ozdobiony płaskorzeźbami z widokiem na Nikę.
Agora
W sercu Aten znajdują się ruiny ateńskiej agory. W czasach starożytnej Grecji był finansowym, politycznym, religijnym, kulturalnym i administracyjnym centrum miasta, drugim po Akropolu pod względem znaczenia. W tym miejscu zawierano transakcje handlowe, wymierzano wymiar sprawiedliwości, odbywały się zawody teatralne i lekkoatletyczne. Należy zauważyć, że przez starożytną agorę prowadziła na Akropol słynna Droga Panatenajska, po której przechodziły uroczyste procesje w okresie panatenaickim (święto na cześć Ateny, patronki miasta bogini). W tej chwili Starożytna Agora jest jednym z najpopularniejszych i najciekawszych zabytków stolicy, ponadtoważne stanowisko historyczne i archeologiczne.
Pierwsze wykopaliska ateńskiej agory przeprowadziły tu w drugiej połowie XIX wieku Niemiecki Instytut Archeologiczny i Greckie Towarzystwo Archeologiczne. Okresowo prace rozpoczynała w XX wieku Szkoła Amerykańska. Wyniki prac wykopaliskowych były tak zdumiewające, że na szczeblu państwowym zdecydowano o wyburzeniu dużej liczby nowoczesnych budynków, aby móc odsłonić granice starożytnej agory.
Świątynia Hefajstosa
Świątynia Hefajstosa w Atenach, znana również jako Hefajstion i Tejon, jest jedną z najlepiej zachowanych świątyń okresu klasycznej Grecji. Świątynia ta powstała w stylu doryckim, ozdobiona kolumnami, położona w północno-zachodniej części agory.
Świątynia została zbudowana na cześć boga Hefajstosa (boga ognia, najzdolniejszego kowala, a także patrona kowalstwa). Budowę zainicjował Perykles, ateński mąż stanu, dowódca i mówca. Ateny pod jego panowaniem osiągnęły wysoki stopień rozwoju kulturalnego i gospodarczego, okres ten nazywany jest również „epoką Peryklesa”. Budowa świątyni trwała prawie 30 lat, ponieważ część robotników została przeniesiona na budowę Partenonu. Architekt tego arcydzieła jest wciąż nieznany.
Świątynia Hefajstosa została zbudowana z marmuru Parian i Pentelicon. Stoi na 34 kolumnach doryckich, ale fryzy są jońskie. W tym samym czasie na 68 metop 18 było rzeźbiarskich, pozostałe prawdopodobnie zostały namalowane. Przy świątyni po wschodniej stronie 10 metop miało innerzeźbiarskie wizerunki bitew pod Herkulesem. 4 metopy, znajdujące się na przyległych bocznych frontonach, ozdobiono epizodami z życia Tezeusza.
Teatr Dionizosa
W legendarnym Akropolu na południowo-wschodnim zboczu znajduje się jeden z najstarszych teatrów na świecie. Teatr Dionizosa w Atenach to ważny zabytek historyczny i jeden z najciekawszych zabytków miasta.
Wiele wieków temu odbywały się tu festiwale ku czci Dionizosa - Dionizosa Mniejszego i Dionizosa Wielkiego, podczas których odbywały się popularne w Atenach konkursy teatralne. Po raz pierwszy na scenie teatru zostały zaprezentowane sztuki słynnych starożytnych greckich autorów, takich jak Eurypides, Sofokles, Arystofanes i Ajschylos.
Pierwszy teatr powstał w V wieku. pne mi. W pierwotnym teatrze siedziska i scena zostały wykonane z drewna. Pod koniec V wieku niektóre konstrukcje drewniane zostały zastąpione kamiennymi. W ramach projektu upiększania Aten w drugiej połowie IV wieku postanowiono przebudować teatr. Nowy budynek z marmuru słynął z doskonałej akustyki, a także z możliwości przyjęcia 17 000 osób, które w chwili ukończenia stanowiły prawie połowę mieszkańców miasta. Miejsca w pierwszym rzędzie przeznaczone były wyłącznie dla wysokich urzędników, o czym świadczą zachowane częściowo do dziś nominalne ryciny.
Za panowania cesarza rzymskiego Nerona teatr został zrekonstruowany, dobudowano wysoką półkę przed pierwszym rzędem, którą można tam oglądać do dziś. Doz tego samego czasu pochodzi rzeźbiarski fryz z gatunkami satyrów, odkryty podczas wykopalisk przez archeologów.
Wieża Wiatrów
Na szczególną uwagę zasługuje Wieża Wiatrów w Atenach. Znajduje się na rzymskiej agorze. Uważa się, że wieża została zbudowana w połowie I wieku p.n.e. mi. Andronicus, słynny grecki astronom z Kirr, naukowcy nie wykluczają jednak, że konstrukcja ta została wzniesiona nieco wcześniej.
Wieża Wiatrów to imponująca ośmiokątna konstrukcja wykonana z marmuru Pentelicon. Jego wysokość wynosi 12 metrów przy średnicy 8 metrów. Wieżę w starożytności wieńczył wiatrowskaz w kształcie trytona, wskazujący kierunek wiatru. Nie zachowała się ona jednak do dziś, a obrazy 8 boskich wiatrów mitologii - Kekii, Boreasa, Evry, Apeliota, Warg, Notusa, Skirona i Zefira, otaczających górny obszar wieży, można oglądać do dziś. Pod postaciami tych bóstw znajdował się zegar słoneczny, natomiast wewnątrz wieży znajdował się zegar wodny lub klepsydra, do której doprowadzano wodę z Akropolu.
Metro w Atenach
Metro w Atenach to nie tylko wygodny środek transportu, ale także historyczny atut miasta. W tej chwili metro w Atenach jest najnowocześniejszym w Europie, mimo że powstało w 1869 roku, zaledwie 6 lat później niż Londyn, który uważany jest za pierwszy na świecie.
Ogród Narodowy
Ogród Narodowy został zbudowany na rozkaz Amalii, królowej, pierwszej władczyni niepodległej Grecji. Ogród Narodowy w Atenach zaprojektował ogrodnik Schmidt zNiemcy. Królowa Amalia osobiście wybrała ekspertów. W tym samym czasie prace usprawniające trwały ponad trzydzieści lat.
Przywieziono tu ptaki, rośliny, zwierzęta z różnych części świata. Niektóre tereny zielone łatwo się zapuściły, inne ginęły w obcym klimacie. W parku tym rosły tylko najlepsze odmiany owoców i warzyw. Zostały wyhodowane na stół królowej.
Po zniesieniu monarchii park ten został upubliczniony, po czym otrzymał swoją obecną nazwę. A dziś jest to jedna z największych atrakcji Aten.
Przy głównym wejściu do ogrodu znajduje się 12 palm. Znajdują się one obok zegara słonecznego. Amalia posadziła te drzewa osobiście w 1842 roku.
Na terenie znajduje się prawie 150 krzewów i drzew, które mają ponad 100 lat. Idź trochę dalej alejkami, gdzie znajdziesz pozostałości budowli z czasów starożytnych. Są prawie całe kolumny, częściowo mozaiki i ściany. Na alejkach znajdują się popiersia starożytnych poetów greckich. Ogród jest idealnym miejscem na relaksujące spacery. Ma staw z kaczkami. Koniecznie zabierz ze sobą zboże lub chleb, aby nakarmić miejscowe ptaki. Małe zoo jest otwarte dla dzieci. Obserwując swoje zwierzęta, dorośli mogą spokojnie posiedzieć w przytulnej kawiarni lub na ławce.
Idź do ogrodu i znajdź akwedukt Peisistratus. Woda pitna docierała przez nią do Aten już w starożytności. Kiedy budowano metro w pobliżu Placu Syntagma, budowniczowie natknęli się na ogromną liczbę rur, które tworzyły system akweduktów.
Partenon
Oczywiście, ze wszystkich zabytków Aten, najważniejsza i największa świątynia zajmuje szczególne miejsce. Został wzniesiony na cześć bogini Ateny Dziewicy. Autorami tego projektu byli architekci Kallistrat i Iktin, a sanktuarium udekorował Fidiasz, starożytny grecki rzeźbiarz, przyjaciel założyciela ateńskiej demokracji i słynnego mówcy Peryklesa.
Partenon zaczęto budować po zakończeniu wojen grecko-perskich. Otacza go ze wszystkich stron kolumnada o wysokości przekraczającej dziesięć metrów. Każda z kolumn (w sumie 46) z 20 rowkami na całej długości ma u podstawy średnicę 1,9 m.
Świątynia została przemyślana w najmniejszym szczególe. Jednocześnie architekci podkreślają krzywiznę Partenonu – oznacza to specjalną krzywiznę, która jest potrzebna do skorygowania błędu ludzkiego wzroku, aby świątynia wyglądała idealnie prosto. Tak więc kolumny narożne skierowane są w stronę środka, zaś kolumny środkowe w kierunku narożników, zaś średnica ich przekroju zmienia się płynnie wzdłuż całej osi podłużnej - nie wyglądają więc na wklęsłe.
Do budowy świątyni Ateny użyto marmuru pentelian, podczas gdy bloki zostały obrócone i ściśle dopasowane bez zaprawy. Na frontonach świątyni znajdowały się grupy rzeźbiarskie przedstawiające życie starożytnych greckich bogów. Teraz w muzeach znajdują się oryginały zachowanych posągów.
Erechtejon
Ale to nie wszystkie zabytki Aten. Najpiękniejsza świątynia Akropolu, Erechtejon, została wzniesiona na cześć Erechteusza, Posejdona i Ateny, mitologicznego króla miasta. Asymetryczny układ tego sanktuariumze względu na to, że pod nim grunt miał znaczny spadek, natomiast budowniczowie wzięli to pod uwagę przy tworzeniu projektu.
Wejścia otaczają wschodnie i północne portyki jońskie. W Erechtejon, od strony południowej, znajduje się portyk kariatydy - najbardziej replikowana część świątyni w broszurach turystycznych i podręcznikach historycznych. 6 dwumetrowych posągów, wykonanych z pentelańskiego marmuru, przedstawiało kobiety podtrzymujące belkowy strop. Autentyczne rzeźby można obejrzeć w Muzeum Akropolu, a dziś portyk Erechtejon jest ozdobiony dokładnymi kopiami arcydzieł nieznanego dziś rzeźbiarza.
Świątynia Zeusa Olimpijskiego
500 metrów od wzgórza Akropolu znajduje się kolejna atrakcja Aten, pozostała z okresu starożytnej Grecji, zwana Świątynią Zeusa Olimpijskiego. Budowa ogromnej greckiej świątyni zajęła 650 lat.
Pierwszy kamień w tym budynku został położony pod Pizystratem, ale najpierw świątynia została ponownie rozebrana, aby użyć kamienia do budowy muru obronnego. Sanktuarium to zostało ukończone dopiero za czasów cesarza rzymskiego Hadriana i zostało uroczyście otwarte podczas jego wizyty w mieście. Uroczyste wydarzenie było punktem kulminacyjnym programu 132 uroczystości.
Do dziś zachował się tylko jeden zakątek świątyni. Będziesz mógł znaleźć tylko 16 kolumn, z których każda jest ozdobiona rzeźbionymi kapitelami, jednak nawet ruiny dają możliwość wyobrażenia sobie wielkości i potęgi niegdyś największej świątyni w całej starożytnej Grecji.
