Jednym z najbardziej znanych zabytków Florencji jest wieża Giotta. Zdjęcia tej dzwonnicy zdobią pocztówki, plakaty, koszulki, kubki i inne pamiątki z widokiem na stare włoskie miasto. Wieża odegrała ważną rolę w życiu średniowiecznej Florencji. Od samego początku miał być symbolem wielkości, potęgi militarnej i niezależności miasta. W tym artykule porozmawiamy o długiej budowie dzwonnicy. Atrakcja zajmuje jedno z pierwszych miejsc na liście obowiązkowych miejsc do zobaczenia we Florencji. Wielu turystów nie wie, gdzie szukać wieży Giotta. Tymczasem służy jako dzwonnica katedry Santa Maria del Fiore.
Znaczenie dzwonnicy dla Florencji
Aby zrozumieć rolę dzwonnicy w życiu średniowiecznego włoskiego miasta, musimy zrobić krótką dygresję do historii. Na przełomie XIII i XIV wieku we Włoszech wybuchły poważne wojny domowe między Gwelfami a Gibbelami. Ci pierwsi opowiadali się za wzmocnieniem władzy papieskiej, drudzy bronili wpływów cesarza. Zwycięstwo Gwelfów doprowadziło do dominacji Kurii Rzymskiej. domy wieżoweRodziny Gibbelinów zostały ukryte, ich właściciele straceni lub wysłani na wygnanie.
Aby pokazać swój katolicyzm przed wszechobecną inkwizycją, władze miasta zaczęły wznosić wysokie dzwonnice gotyckich katedr. Jednym z nich jest Krzywa Wieża w Pizie. Florencja, która od dawna rywalizowała ze Sieną pod względem wysokości kampanili, chciała za wszelką cenę zbudować przy swojej katedrze najwyższą dzwonnicę. Tak narodziła się wieża Giotta. Miasto postanowiło nie stać za ceną i zatrudnić do budowy najmodniejszego, a co za tym idzie, drogiego rzemieślnika. W dokumencie z tamtych czasów czytamy: „Campanile musi gloryfikować miasto, a można to zrobić tylko pod nadzorem wybitnego mistrza… Na całym świecie nie znajdziesz osoby bardziej uzdolnionej niż florencki Giotto Bondone”.
Budowa wieży
Zgodnie z kanonami włoskiej sztuki gotyckiej katedra, sala chrzcielna (baptysterium) i dzwonnica (kampanila) powinny być usytuowane oddzielnie. Dopiero dwa lata po rozpoczęciu budowy katedry Santa Maria del Fiore, w 1298 roku wykopano dół pod fundament wieży. Początkowo dzwonnicę wraz z katedrą wzniósł architekt Arnolfo di Cambio. Jednak w 1302 roku zmarł, a budowa dzwonnicy została wstrzymana na trzydzieści lat. 9 lipca 1334 biskup miasta uroczyście położył pierwszy kamień i poświęcił miejsce, w którym miała stanąć wieża. Giotto zabrał się do pracy, gdy miasto przyznało mu rocznąpensja w wysokości stu złotych florenów - kwota jak na tamte czasy. Mistrz, który miał wówczas 67 lat, zaproponował sędziemu modny „niemiecki” model. Wziął też pod uwagę dorobek architekta katedry Arnolfo di Cambio, aby kampanila współgrała z polichromowaną budowlą kościoła. Giotto zastosował technikę zwaną „światłocień”, która sprawia, że wieża wygląda tak, jakby została namalowana. Mistrz opracował również rysunki biżuterii, tzw. historie. Ale nie miał czasu, aby zrealizować swój plan w marmurze. Zmarł w 1337 roku, kiedy wieża Giotta we Florencji była tylko do pierwszego poziomu.
Kontynuacja budowy
Wydawać by się mogło, że ta strata nie przyniosła miastu niczego strasznego. Rysunek wybitnego mistrza, wszystkie obliczenia i szkice „historii” wykonanych z marmuru, które zamierzał umieścić na ścianach, były już bezpiecznie przechowywane w magistracie. Konsulowie postanowili jednak zaprosić do kontynuowania budowy równie wybitnego architekta Andreę Pisano. Mistrz ten zasłynął z budowy południowego portalu baptysterium. Pracował nad dzwonnicą do 1343 roku i zdołał wybudować kolejną, drugą kondygnację. Jednak wieża Giotta na tym etapie została ozdobiona wysokimi biforami. Chociaż reszta mistrza ściśle przestrzegała rysunków pozostawionych przez Giotto.
W 1347 roku czarna śmierć przetoczyła się przez Europę. Z powodu zarazy zmarła również Andrea Pisano. Trzeci architekt, Francesco Talenti, dokończył budowę dzwonnicy. Zmierzył się z tym, zgodnie z planem Giotta, z trzema rodzajami marmuru, ale wprowadził także własne zmiany w pierwotnym projekcie. NadalOd początku budowy minęło ćwierć wieku, a styl niemiecki wyszedł z mody. Według planu 122-metrowa dzwonnica miała być zwieńczona kwadratowym namiotem o wysokości „50 łokci”. W 1359 Talenti celowo porzucił ten pomysł. Ten pierwszy rysunek, który jest obecnie przechowywany w Muzeum Sieny, i dzwonnica w pobliżu katedry we Florencji są bardzo różne. Ale pomimo tego, że dwóch kolejnych architektów wniosło wiele swoich pomysłów do stworzenia tego wspaniałego dzieła sztuki, dzwonnica nadal nosi nazwę „Wieża Giotta”.
Gdzie jest Campanile
Trudno przeoczyć 84-metrową konstrukcję. Cały kompleks budynków znajduje się na Placu Katedralnym we Florencji. To kościół Santa Maria del Fiore (przetłumaczony jako „Nasza Pani w Kwiatach”) oraz wolnostojąca dzwonnica i baptysterium San Giovanni. Jeśli stoisz naprzeciwko głównego portalu katedry, to wieża Giotta znajduje się po prawej stronie.
Wystrój zewnętrzny
Piękno dzwonnicy jest niesamowite. Mimo swojej monumentalności i wysokości, bardziej przypomina biżuterię niż budynek. Wieża jest pełna wdzięku, przewiewna. Podział podłogi i wysokie gotyckie okna sprawiają, że jest on smuklejszy. Wieża Giotta wyłożona jest trzema rodzajami marmuru: śnieżnobiałym z Carrary, zielonym z Prato i czerwonym ze Sieny. Skręcone kolumny są umiejętnie wplecione w gotyckie otwory. Mozaikowe inkrustacje braci Kosmati ożywiają zielonkawo-białe ściany.
Posągi i płaskorzeźby
To dzięki tej dekoracji stała się sławnawieża Giotta. Gdzie znajduje się panel mistrza? Giotto pozostawił po sobie wiele zmian. Być może niektóre panele pierwszego i drugiego poziomu należą do jego dłuta lub uczniów jego szkoły. Początkowo wieżę Giotta zdobiły płaskorzeźby z trzech stron. Później niektóre panele stworzył mistrz Luca Della Robbia. Trzeci poziom dzwonnicy zdobi szesnaście posągów. Oryginały Donatello zostały przeniesione do muzeum, a kopie zostały dostarczone pod wpływem wiatru, słońca i deszczu. Niektóre marmurowe „historie” przypisuje się Andrei Pisano.
Taras widokowy
Odrzucając pierwotny pomysł, Talenti, ostatni architekt dzwonnicy, nawet nie podejrzewał, że wyświadcza wielką przysługę wielu pokoleniom turystów. Dzięki zmianom w projekcie wieża Giotta we Florencji spadła o prawie czterdzieści metrów, ale zyskała taras widokowy. Teraz, po pokonaniu 414 stopni, można podziwiać panoramę starożytnego miasta, zobaczyć we wszystkich szczegółach kopułę katedry Brunneleschiego. Całą klatkę schodową wewnątrz wieży przecina duża liczba okien i powoli pokonując stopnie, można podziwiać lekką, niczym koronka, dekorację dzwonnicy.
Jednorazowe wejście do Campanile kosztuje 6 euro. O wiele bardziej opłaca się kupić bilet złożony za 10 €, który obejmuje zwiedzanie wieży, kopuły katedry, baptysterium San Giovanni, krypty św. Reparate i muzeum historycznego.
